Qəbizlik

 

Qəbizlik – defekasiya (bağırsağın boşaldılması) prosesinin çətinləşməsi, yubanması və ya yetərli dərəcədə tez-tez baş verməməsi ilə xarakterizə olunur. Xəstəlik xroniki formada keçə bilər. Qəbizlik ən çox uşaqlarda və yaşlı insanlarda müşahidə olunur.

• Qəbizliyin səbəbləri
• Qəbizliyin əlamətləri
• Qəbizliyin diaqnostikası
• Qəbizliyin müalicəsi
• Qəbizliyin təhlükəsi
• Risk qrupu
• Qəbizliyin profilaktikası

 

 

Xəstəlik defekasiyanın 48 saatadək və daha çox müddətə gecikməsinə səbəb olan həzm pozğunluğu nəticəsində yaranır.

Qəbizliyin yaranma səbəbləri:

• Müntəzəm olaraq defekasiya istəyinin yatırılması;
• Uzunmüddətli yataq rejimi;
• İşlətmə preparatlarından tez-tez istifadə;
• Qidalanma rasionunda bitki sellülozu ilə zəngin olan məhsulların az olması;
• Qarın boşluğu əzələlərinin zəifləməsi (yaşlı insanlarda);
• Qəbul edilən maye miqdarının az olması.

 

Situasion xarakterli qəbizliyin səbəbləri:

• Hamiləlik;
• Stresslər, psixoemosional pozğunluqlar;
• Səyahətlər, şəraitin dəyişdirilməsi;
• Həzmi çətinləşdirən məhsulların qəbulu.

 

 

Qəbizlik üçün xarakterik olan simptomlar aşağıdakılardır:

• Uzun müddət ərzində bağırsağı boşalda bilməmə;
• düz bağırsaqda sıxılma hissi;
• ağrılar, qarında ağırlıq;
• meteorizm;
• qazların əmələ gəlməsi.

 

Özünüzdə oxşar simptomları aşkarladığınız halda, dərhal həkimə müraciət edin. Xəstəliyin qarşısını almaq onun fəsadları ilə mübarizə aparmaqdan daha asandır.

 

 

Qəbizliyin necə müalicə olunacağını müəyyən etmək üçün, həkim-proktoloq bir sıra müayinələr həyata keçirir, onlar arasında aşağıdakıları qeyd etmək olar:

• nəcisin və sidiyin analizi;
• irriqoqrafiya;
• irriqoskopiya;
• qarın boşluğu orqanlarının USM-i;
• kolonoskopiya;
• anorektometriya.

 

 

Qəbizliyin müalicəsi özünə aşağıdakıları daxil edir:

• işlətmə preparatları;
• tibbi şamlar;
• imalələr.

 

Uşaqlarda qəbizliyin müalicəsi eynən böyüklərdə olduğu kimidir. Valideynlər uşağın qidalanmasına düzəlişlər etməlidirlər.

 

 

Qəbizliyin müalicəsinə vaxtında başlanılmasa, bu xəstəliyin xroniki formasının inkişafına və ciddi ağırlaşmalara gətirib çıxara bilər, o cümlədən:

• bağırsağın iltihabi xəstəlikləri (kolitlər);
• rektoanal patologiyalar (babasil, anal çatlar, paraproktit);
• bağırsaq divarlarının işemiyası;
• yoğun bağırsağın divertikulyar xəstəliyi;
• yoğun bağırsağın böyüməsi (meqakolon);
• düz və ya yoğun bağırsağın xərçəngi.

 

 

Risk qrupuna aşağıdakı insanlar daxildir:

• yaşlı insanlar;
• ağır əməliyyatlar keçirmiş insanlar;
• hamiləliyin son dövrlərində olan qadınlar;
• işləri oturaq həyat tərzi ilə bağlı olan insanlar (sürücülər, proqramçılar);
• onkoloji xəstəlikləri olan insanlar;
• maddələr mübadiləsinin pozuntusundan əziyyət çəkən insanlar.

 

 

Xəstəliyin profilaktikası üçün pasiyentlərə aşağıdakıları etmək tövsiyə olunur:

• mədə-bağırsaq xəstəliklərini vaxtında müalicə etmək;
• rasiona sellüloz ilə zəngin olan məhsulları (meyvələr, tərəvəzlər, bütöv dənli bitkilər) daxil etmək;
• hər gün kifayət miqdarda maye qəbul etmək (ən azı 2 litr).